Nagroda im. prof. dr hab. Ludwika Dobrzyńskiego

16 marca 2023 • 22 kwietnia 2024

O Nagrodzie

Profesor Ludwik Dobrzyński był cenionym naukowcem, wspaniałym popularyzatorem fizyki, a także współtwórcą konkursu Fizyczne Ścieżki i wieloletnim przewodniczącym Komitetu Organizacyjnego. Dzięki jego rozległej wiedzy oraz pogodnej i charyzmatycznej osobowości, a także z uwagi na nieskrywaną sympatię, jaką darzył zarówno młodych entuzjastów nauki, jak i ich naukowych opiekunów, każde Seminarium Finałowe było wydarzeniem niezwykłym i na długo zapadającym w pamięć wszystkim jego uczestnikom. Dziś niestety nie ma wśród nas Profesora. W uznaniu dla jego zasług i w celu upamiętnienia jego osoby Komitet Organizacyjny Fizycznych Ścieżek zdecydował się ufundować Nagrodę im. Prof. Ludwika Dobrzyńskiego. Nagroda ta ma być wyróżnieniem dla nauczycieli i opiekunów naukowych, którzy wykazali się wyjątkowym zaangażowaniem w przygotowywaniu uczestników do Konkursu. Podobnie jak Profesor, osoby te stały się inspiracją dla wielu młodych ludzi na początku ich naukowej drogi.

Laureaci

2024 r. – Janina Kula (dyplomowana nauczycielka fizyki ucząca w szkołach w Bielsku-Białej

„Zaangażowanie Pani Janiny Kuli w konkursie „Fizyczne Ścieżki” trwało od samego początku istnienia konkursu do roku 2019, kiedy przeszła na emeryturę. […] Pani Janina regularnie motywowała uczniów do uczestnictwa w konkursie, pełniąc rolę mentora we wszystkich trzech kategoriach konkursowych. Jej zaangażowanie zaowocowało sukcesami uczniów w różnych edycjach konkursu.”

Z pisemnego uzasadnienia kandydatury pani Janiny Kuli

2023 r. – Grażyna Linder (nauczycielka w I LO w Słupsku oraz w Społecznym LO w Słupsku) oraz Jarosław Linder (nauczyciel w I LO w Słupsku oraz w V LO w Słupsku).

„[…] regularny udział dużej grupy uczniów państwa Linder w Seminariach Finałowy w latach 2009 – 2017, zgłaszanie prac w różnych kategoriach, odniesione przez uczniów sukcesy w pełni uzasadniają moim zdaniem przyznanie Im nagrody im. Prof. Ludwika Dobrzyńskiego. W latach 2009- 2015 Seminaria Finałowe odbywały się w Instytucie Fizyki PAN, miałem więc możliwość dłuższych kontaktów z państwem Linder i ich uczniami. Zawsze widziałem bardzo dobre relacje pomiędzy nimi, widać było, że uczniowie cenią i lubią swoich nauczycieli.”

Z pisemnego uzasadnienia kandydatury państwa Linder

2022 r. – pani Zenona Stojecka (nauczycielka w I LO im. T. Kościuszki w Wieluniu)

„Już po kilku pierwszych edycjach Konkursu  (organizowanego  przez Narodowe Centrum Badań Jądrowych w Świerku oraz Instytut Fizyki Polskiej Akademii Nauk) było dla nas, pracowników Działu Edukacji, oczywiste, że stosunkowo duży udział uczniów z Wielunia zawdzięczać należy  talentom pedagogicznym  i entuzjazmowi Pani Zenony Stojeckiej.”

Z pisemnego uzasadnienia kandydatury pani Zenony Stojeckiej

Wspomnienie o Profesorze Ludwiku Dobrzyńskim

Profesor Ludwik Dobrzyński

Prof. Ludwik Dobrzyński (27.01.1941 – 11.01.2022) urodził się w Asino na Syberii w byłym Związku Radzieckim. Ukończył Wydział Matematyczno-Fizyczny Uniwersytetu Warszawskiego w 1964 r. Już w czasie studiów rozpoczął pracę w Instytucie Badań Jądrowych (IBJ) w Świerku gdzie był zatrudniony w latach 1963-1982. W tym ośrodku przygotował swoją pracę doktorską i rozprawę habilitacyjną. Prowadził badania dynamiki sieci krystalicznej  i magnetycznej wykorzystując rozpraszanie neutronów termicznych. Był uznanym w skali światowej ekspertem w tej dziedzinie. Od września 1980 r. zaangażował się w działalność niezależnych związków zawodowych, najpierw NSZZ Pracowników Nauki, Techniki i Oświaty, a następnie  Solidarności. Był sekretarzem redakcji (a de facto redaktorem naczelnym – choć formalnie takiej funkcji nie było) i autorem publikacji w Biuletynie Informacyjnym NSZZ Solidarność w IBJ. W grudniu 1982 r. w ramach szykanowania działaczy związkowych został zwolniony z pracy w IBJ. W 1983 r. przez kilka miesięcy był pracownikiem Krajowego Biura Koncertowego.

Od 1983 r. rozpoczął prace w Białymstoku, najpierw w Katedrze Fizyki na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Filii UW w Białymstoku. Zorganizował tam od podstaw Pracownię Metod Jądrowych Fizyki Ciała Stałego, która została później przekształcona w Zakład Fizyki Ciała Stałego w Instytucie Fizyki. W latach 1983-2007 był kierownikiem tych jednostek i sprawował opieką naukową nad kilkunastoosobowym zespołem. W 1992 r. uzyskał tytuł profesora nauk fizycznych. W Białymstoku profesor Dobrzyński kontynuował badania właściwości magnetycznych różnych związków wykorzystując dyfrakcję rentgenowską, spektroskopię Mössbauera, rozpraszanie Comptona, pomiary namagnesowania. Prace naukową potrafił połączyć z działalnością administracyjną: w latach 1990-1993 był dziekanem Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego, a w latach 2007-2008 pierwszym dziekanem obecnego Wydziału Fizyki Uniwersytetu w Białymstoku. Profesor współpracował z wieloma krajowymi i zagranicznymi ośrodkami naukowymi.

Do Świerku wrócił w 1996 jednocześnie kontynuując pracę na Uniwersytecie w Białymstoku. Stworzył tu Dział Szkolenia i Doradztwa (obecnie Dział Edukacji i Szkoleń), którego był pierwszym i wieloletnim dyrektorem. Przygotował liczne materiały edukacyjne dotyczące ochrony radiologicznej i biologicznego działania promieniowania jonizującego. Pasją prof. Dobrzyńskiego było popularyzowanie fizyki, szeroko rozumiana edukacja. Był świetnym wykładowcą, doskonałym promotorem prac naukowych. Był pomysłodawcą i inspiratorem 16-tu edycji konkursu Fizyczne Ścieżki. Jego osobowość, umiejętność nawiązywania bezpośrednich kontaktów z każdym, niezależnie od wieku, zapewniały wspaniałą atmosferę konkursu. Dzięki Niemu wielu uczniów odkryło piękno fizyki, nauczyło się pierwszych kroków w pracy naukowej.

Regulamin Nagrody im. prof. dr. hab. Ludwika Dobrzyńskiego

I

1. Komitet Organizacyjny konkursu Fizyczne Ścieżki honoruje wybitne osiągnięcia w dziedzinie nauczania i popularyzacji fizyki Nagrodą im. prof. dr. hab. Ludwika Dobrzyńskiego, zwaną dalej Nagrodą.

2. Nagrodę przyznaje się corocznie nauczycielom bądź opiekunom naukowym prac konkursowych, którzy z wyjątkowym zaangażowaniem wspierają rozwój naukowy swoich podopiecznych uczestniczących w konkursie Fizyczne Ścieżki, zwanym dalej Konkursem.

II

1. Kandydatów do Nagród mogą zgłaszać nauczyciele oraz członkowie Komitetu Organizacyjnego lub Doradczego Konkursu.

2. Kandydatury zgłaszane są pocztą elektroniczną, pod adresem:
fizycznesciezki@ncbj.gov.pl.

3. Przesłanemu zgłoszeniu musi towarzyszyć wniosek z imieniem i nazwiskiem kandydata, uzasadnieniem oraz danymi zgłaszającego i jego podpisem.

4. Kandydatury mogą być zgłaszane w terminie do 20 marca roku, w którym trwa bieżąca edycja Konkursu.

III

1. O przyznaniu nagrody decyduje Kapituła Nagrody, zwana dalej Kapitułą.

2. Kapituła składa się z 7 członków powołanych każdorazowo przez Komitet Organizacyjny Konkursu.

3. Co najmniej dwóch członków Kapituły to osoby należące do Komitetu Organizacyjnego Konkursu, po jednej z Narodowego Centrum Badań Jądrowych i Instytutu Fizyki Polskiej Akademii Nauk.

4. Kadencja Kapituły upływa z dniem zakończenia bieżącej edycji Konkursu.

5. Kapituła powołuje ze swojego składu przewodniczącego oraz sekretarza, który organizuje jej pracę.

6. Wyłonienie Laureata odbywa się poprzez tajne głosowanie, po uprzedniej dyskusji kandydatur.

IV

1. Wręczenie Nagród odbywa się publicznie podczas finału Konkursu.

2. Laureat Nagrody otrzymuje dyplom sygnowany przez Narodowe Centrum Badań Jądrowych i Instytut Fizyki Polskiej Akademii Nauk, pamiątkowy medal/ pamiątkową tabliczkę z wygrawerowanym imieniem i nazwiskiem oraz nagrodę rzeczową, którą każdorazowo ustala Komitet Organizacyjny Konkursu zgodnie z planem finansowo-rzeczowym na dany rok.

3. Komitet Organizacyjny Konkursu zawiadamia o przyznaniu Nagrody dyrektora jednostki zatrudniającej Laureata oraz organy nadzorujące jednostkę